Từ bao đời nay, người Pà Thẻn vẫn lưu giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống của dân tộc mình, đặc biệt là trong trang phục của người phụ nữ Pà Thẻn, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang.
Trang phục truyền thống của phụ nữ Pà Thẻn
Màu trắng của vòng bạc nổi bật trên nền đỏ, hoa văn tinh tế… đã tạo cho bộ trang phục của người phụ nữ Pà Thẻn với những nét riêng và độc đáo. Màu đỏ tươi là màu chủ đạo trên trang phục nữ truyền thống của Phụ nữ Pà thẻn. Người Pà Thẻn quan niệm màu đỏ là sắc màu của lửa, có ý niệm từ lễ hội nhảy lửa truyền thống của dân tộc mình. Họ cho rằng, sắc đỏ rực của trang phục là màu sắc của thần lửa, vị thần thiêng bảo hộ cho mùa màng, sức khỏe của tộc người. Coi màu đỏ tươi là màu của ánh sáng, sức mạnh và may mắn. Màu sắc nổi bật trước thiên nhiên, chế ngự thiên nhiên, núi rừng hùng vĩ và chiến thắng các thế lực tà ma.
Với một thiếu nữ Pà Thẻn trưởng thành, chuẩn bị đi lấy chồng thì phải tự tay mình thêu, dệt được bộ khăn, váy, áo để về nhà chồng. Vì vậy, trang phục của phụ nữ Pà Thẻn không chỉ là chuyện ăn mặc mà còn đánh dấu sự trưởng thành của người con gái mới lớn, là truyền thống trong mỗi gia đình. Với Truyền thống của người Pà Thẻn là dệt và tự tay thêu, may từng chi tiết. Để hoàn thành một bộ váy áo cũng phải mất rất nhiều thời giờ, công sức cầu kỳ, có khi hàng tháng trời.
Đôi bàn tay tài hoa của phụ nữ Pà Thẻn cần mẫn bên khung dệt
Một bộ nữ phục của người Pà Thẻn thường có: khăn, áo, thắt lưng, váy, yếm. Nữ thường để tóc dài vấn khăn quanh đầu, hai đầu khăn có đính hai chùm tua rua màu vàng, đỏ trông đẹp và lạ mắt. Loại khăn dài vấn đầu của họ gồm 1 đôi: khăn trong làm bằng vải sợi bông nhuộm chàm, khăn ngoài được làm bằng vải màu đỏ dệt xen những sọc trắng. Khi sử dụng, khăn trong được quấn nhiều vòng xung quanh đầu, sau đó mới quấn lớp khăn ngoài. Tạo thành một vành rộng như cái nón.
Áo được may theo kiểu không có cổ, khi mặc hai thân trước vắt chéo nhau và thân áo phía sau dài hơn thân trước. Ống tay và toàn bộ thân áo được trang trí màu sặc sỡ để tạo dáng thêm cho chiếc áo. Cách cắt may và trang trí áo của phụ nữ Pà thẻn hầu như không giống với bất cứ một kiểu áo của dân tộc khác. Hình thức trang trí của áo kết hợp với thêu và ghép vải để phối màu đã tạo nên một phong cách riêng cho trang phục Pà Thẻn
Váy là loại váy hở, cũng được làm bằng vải màu đỏ, phần giáp với cạp váy được xếp thành nếp. Cùng với áo, váy, phụ nữ Pà Thẻn còn dùng yếm, mặt yếm hình thoi được ghép lại từ nhiều mảnh vải đỏ, đường viền màu trắng; tiếp giáp với dải dây ở phía trên được trang trí thêm các viền bằng len đỏ. Trước đây yếm được mặc hàng ngày cùng với bộ váy áo, nhưng hiện nay chỉ mặc trong các dịp hội hè, lễ tết. Cùng với đó là chiếc dây quấn quanh eo buộc thắt trước bụng tăng thêm vẻ cân đối duyên dáng cho bộ trang phục.
Phụ nữ Pà Thẻn thường đeo vòng bạc ở cổ. Màu trắng của vòng bạc nổi bật trên nền đỏ của hoa văn áo. Càng làm tô điểm thêm nét đẹp trong trang phục của phụ nữ Pà Thẻn
Với sự tinh tế, nhẹ nhàng đã tạo cho bộ trang phục của người phụ nữ Pà Thẻn với những nét riêng và độc đáo. Trang phục của người phụ nữ Pà Thẻn thường được mặc vào những dịp quan trọng của bản làng như lễ Tết, lễ cưới, ngày hội văn hóa dân tộc … Đây là một nét đẹp văn hóa từ lâu đời của người phụ nữ Pà Thẻn cần có sự giữ gìn và phát triển.
Lâm Lâm( Ảnh: sưu tầm)