Thắng Cố

Thắng cố món ăn mang đậm bản sắc văn hóa Hà Giang

Món ăn truyền thống của người Mông ở Hà Giang, thường được sử dụng vào các dịp lễ, tết, hay tại những chợ phiên vùng cao. Thắng cố là cách gọi chệch âm của tên “thảng cố”, nghĩa là “canh xương” hoặc “canh thịt”. Thắng cố không chỉ là một ẩm thực hấp dẫn, mà với cộng đồng người Mông nó còn thể hiện cho tinh thần đoàn kết trong cộng đồng.

Cách nấu thắng cố khá cầu kì. Ngựa, trâu, bò, dê sau khi mổ, các bộ phận đầu, đuôi, chân thui vàng, cạo sạch lông, lòng làm sạch, sau đó chặt xương và thịt ra thành từng miếng to nhỏ khác nhau. Dùng một cái chảo gang lớn, xếp tất cả xương, thịt và nội tạng vào cùng với các gia vị như: thảo quả, quế, hồi, v.v, đổ nước ngập và ninh khoảng hai đến ba tiếng là có thể ăn được.

Khi ăn, để chảo trên bếp lửa, múc ra bát và ăn nóng, có thể ăn kèm thêm với một số loại rau, trong đó phải có rau tam giác mạch – loại rau đặc biệt của Hà Giang, có vị chua nhẹ, thanh mát. Thắng cố vừa có vị ngọt bùi, thơm nồng, vừa có vị cay, đắng. Đặc biệt, còn có mùi ngai ngái của ruột non trâu, bò, dê, ngựa. Đây chính là mùi vị tạo nên nét đặc trưng của thắng cố.

Thắng cố thường được người Mông ăn trong những dịp quan trọng như lễ, tết, đặc biệt là trong các buổi chợ phiên. Đối với người Mông, thắng cố là món ăn dành cho những cuộc vui hoặc dịp tụ tập bên họ hàng, bạn bè, v.v; khi nấu và ăn thắng cố phải có đông người, quây quần, đông vui. Việc ăn thắng cố không chỉ để đảm bảo nhu cầu no mà còn thể hiện nhu cầu giao lưu, gắn kết cộng đồng. Giữa phiên chợ đông vui, mọi người sẽ uống chung bình rượu và ăn chung một chảo thắng cố. Đó là một hình ảnh đẹp, thể hiện tính cộng đồng và sự bình đẳng của người Mông thông qua cách thức ăn uống.

Trời càng lạnh, thưởng thức thắng cố càng ngon vì đây là món ăn giàu đạm, giúp tạo nhiều năng lượng, ăn vào cảm thấy ấm lòng, giúp xua tan phần nào cái lạnh giá của vùng núi cao. Sau khi uống vài chén rượu ngô ủ men lá, ăn một bát thắng cố nóng với vị béo ngậy sẽ để lại nhiều ấn tượng với du khách khi đến với miền cực Bắc Hà Giang.

Thắng cố là món ăn quen thuộc, phổ biến của người đồng bào Mông ở vùng cao Hà Giang. Ngày nay, món thắng cố vẫn mang những đặc điểm riêng, khác biệt, nhờ những món rau, gia vị đi kèm mà không phải nơi nào cũng có