Nà Thác, Khuổi My, Lùng vài là 3 thôn vùng cao thuộc xã phương độ, cách thành phố Hà Giang khoảng chừng chục km. Du lịch 3 thôn vùng cao đẹp nhất trong năm vào hai dịp, khi những thửa ruộng vào mùa đổ nước và khi lúa dát vàng khắp các bậc ruộng màu mỡ. Đường lên 3 thôn giờ đây đã được đổ bê tông, tuy nhỏ hẹp và dốc nhưng cũng dễ đi. Đường bê tông len lỏi tới từng ngõ nhỏ, mang đến cho 3 thôn vùng cao một dáng vẻ văn minh hiện đại, song thôn vẫn giữ được vẻ đẹp vốn có của mình, êm đềm, xưa cũ.
Thôn Nà Thác, Khuổi My, Lùng Vài có khoảng 90ha ruộng bậc thang. Những thửa ruộng bậc thang ở đây được tạo ra bởi công sức bao năm của đồng bào vùng cao. Cứ mỗi độ xuân về, các thôn bản lại đổ xuống đồng đắp đập, ke bờ, rẫy cỏ, dẫn nước. Nước ruộng đổ từ bậc ruộng này sang bậc ruộng khác, lênh láng cuộn trong mình màu của phù sa trộn với màu của trời cao phản chiếu, tạo nên một bức hoạ sắc màu kỳ vĩ. Những thửa ruộng đây cứ chồng lấn lên nhau từ lớp này đến lớp khác như những bậc thang bắc lên trời xanh.
Mùa nước đổ, hay còn gọi là mùa đổ ải thường vào tầm tháng 5 – 6, mùa này cung cấp nước cho ruộng bậc thang chuẩn bị mùa cấy mới. Với điều kiện canh tác hoàn toàn phụ thuộc từ nhiên thì mùa nước đổ là mùa quan trọng quyết định cho cả năm canh tác của người dân. Đến 3 thôn vùng cao những ngày này, du khách sẽ rất khó để có thể xác định đâu là điểm ngắm cảnh lý tưởng nhất bởi các thửa ruộng bậc thang trải dài theo những tuyến đường liên xã, liên thôn. Cánh đồng miên man là một đặc trưng hiếm thấy ở vùng núi cao. Khi đổ ải xong họ thả nước vào ngâm đất, nước chảy từ khe núi xuống, qua những ống nứa, tràn xâm xấp mặt ruộng tạo nên những bức tranh đa sắc màu.
Đến hẹn lại lên, vào trung tuần tháng 10, những thửa ruộng bậc thang tại 3 thôn vùng cao Nà Thác, Khuổi My, Lùng Vài của xã Phương Độ (T.p Hà Giang) bắt đầu chín rộ, thu hút đông đảo những du khách và các nhiếp ảnh gia trong, ngoài tỉnh đến khám phá, trải nghiệm .Lúc này cảnh sắc thiên nhiên nơi đây khoác lên mình một tấm áo vàng trong như nắng, rực rỡ nhưng cũng thật tinh khôi. Từ những thửa ruộng bậc thang trải đều tít tắp, uốn lượn quanh những sườn đồi, lưng núi, lúa chín ngả từ màu xanh sang màu vàng óng ả tạo ra khung cảnh đẹp mê hồn. Nhìn từ xa, các thửa ruộng bậc thang uốn lượn mềm mại như những dải lụa vàng quấn quanh triền núi xanh hoặc xếp tầng, xếp lớp men theo sườn đồi, thấp thoáng trong mây trắng phủ mờ, nối tiếp nhau, óng ánh trong nắng thu tuyệt đẹp. Mùa thu, khi lúa bắt đầu ngả màu chín vàng cũng là lúc người dân bắt đầu bận rộn với mùa gặt. Những cô gái người Dao rạng rỡ, thu hút trong những bộ đồ truyền thống, cười tươi rạng rỡ khi thêm một mùa nữa bội thu. Hương lúa chín nhẹ nhàng, phảng phất lan toả khắp không gian cùng với hương rừng trong lành, mát lạnh hoà quyện với núi rừng càng làm say đắm lòng người.
Cùng với vẻ đẹp cảnh quan của ruộng bậc thang, đến 3 thôn vùng cao vào những ngày đầu Xuân, bên cạnh sắc trắng tinh khôi của hoa Mận, sắc hồng của hoa Đào, còn nổi bật với sắc vàng rực rỡ của hoa Cải. Đặc biệt là cánh đồng hoa cải ở thôn Nà Thác. Cánh đồng hoa cải ở Nà Thác như tấm thảm màu vàng rực rỡ, rung rinh trong nắng. Đây là điểm nhấn thu hút khách du lịch và người dân thành phố đến tham quan trong những ngày Xuân.
Và đặc biệt không thể không kể đến nét đẹp của những ngôi nhà truyền thống của người dân nơi đây. Người Dao sống trên 3 thôn vùng cao của xã Phương độ sống trong những ngôi nhà sàn dựa lưng vào dãy núi Tây Côn Lĩnh từ hơn 300 năm nay. Ngôi nhà truyền thống của người dân nơi đây chủ yếu là những ngôi nhà sàn lợp mái cọ. Có những ngôi nhà sàn lợp mái cọ dày phủ rêu phong hững lớp rêu hình thành theo thời gian, dưới tác động của sương mù quanh năm bao phủ. Nhà càng lâu năm, rêu phủ càng dày, càng xanh, càng đẹp.
Ngoài ra, đến với tuyến du lịch 3 thôn vùng cao Nà Thác, Khuổi My, Lùng vài chúng ta không chỉ đơn giản được trải nghiệm với những cung đường đèo, với bạt ngàn ruộng bậc thang, hay cùng đi qua những mùa chè, mùa cọ, mà còn tìm hiểu được những phong tục tập quán đặc trưng của dân tộc Dao sinh sống nơi đây, được tham gia cùng họ trong các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng sôi động, thưởng thức các món ăn ẩm thực và đậm đà bản sắc. Các homestay tại đây ở vị trí cao đẹp, rất thuận tiện để du khách có thể ngắm bình minh trên các ruộng bậc thang, trải nhiệm đêm núi rừng với những mùi hương thiên nhiên say đắm. Chính quyền địa phương thường xuyên tuyên truyền cho nhân dân tích cực vệ sinh đường làng, ngõ xóm; phát triển các làng nghề truyền thống để phục vụ nhu cầu của khách du lịch và Với điều kiện thiên nhiên thuận lợi, tuyến du lịch trải nghiệm 3 thôn vùng cao Nà Thác, Khuổi My, Lùng Vài đang là tiềm năng du lịch lớn của Hà Giang trong những năm tới.
