Đã từ lâu Chợ phong lưu Khâu Vai đã được nhiều người biết đến bởi giá trị văn hóa vô cùng độc đáo, là phiên chợ không có kẻ mua, người bán mà ở đó là nơi thể hiện tình yêu, một thứ tình yêu đặc biệt của những chàng trai cô gái vì một lý do nào đó mà không đến được với nhau, nhưng họ luôn dành cho nhau một tình cảm vô cùng đáng trân trọng.
Vào ngày đó, chồng không ghen vợ, vợ không ghen chồng bởi họ luôn dành cho nhau sự tôn trọng nhất định với một thứ tình cảm rất riêng của vợ hoặc chồng mình với người mà chồng hoặc vợ trước đây đã có tình cảm với nhau. Một phong tục đẹp đã và đang vẫn được người dân nơi đây gìn giữ.
Các đôi trai gái đến đây theo lời hẹn năm trước đó, họ gặp nhau cùng nhau uống ly rượu nồng, cùng hàn huyên chia sẻ, trò chuyện, hát cho nhau nghe những câu hát giao duyên mộc mạc, giản dị, cất lên những tiếng sáo, tiếng khèn vang vọng chân tình, cứ thế rồi hết ngày họ lại trở về và lại mang theo lời hẹn chờ đợi cho một ngày chợ năm sau.
Ngày nay, nét đẹp đó của Chợ phong lưu Khâu Vai đã trở thành di sản quốc gia, không chỉ là một phong tục đẹp, giờ đây hàng năm chợ phong lưu Khâu Vai được tổ chức như một lễ hội phục vụ khách du lịch có nhu cầu thăm quan, tìm hiểu giá trị văn hóa vô cùng độc đáo và ý nghĩa của cộng đồng người dân tộc nơi Cao nguyên đá điệp trùng và rất đỗi nên thơ, từ đó “phiên chợ” đặc biệt này cũng đã không chỉ còn là ngày mà các chàng trai, cô gái người Khâu Vai chờ đợi mà còn là ngày rất nhiều người chờ mong để ít nhất một lần được đến và cùng cảm nhận sâu sắc về một nét đẹp truyền thống rất riêng có ở nơi này.
Phương An
