Không chỉ lưu giữ chuyện tình yêu đẹp giữa chàng Ba và nàng Út với những giá trị nhân văn sâu sắc, Chợ tình Khâu Vai (được tổ chức vào ngày 27.3 âm lịch hàng năm) còn là không gian văn hóa sinh động, đặc sắc, phản ánh rõ nét đời sống văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc trên vùng Cao nguyên đá.
 |
| Dệt vải lanh truyền thống của dân tộc Mông được tái hiện tại không gian Chợ tình Khâu Vai. Ảnh: TƯ LIỆU |
Vào ngày chợ tình, những cô gái người Mông, Dao, Giáy, Lô Lô… chọn cho mình bộ váy áo truyền thống dân tộc đẹp nhất để xuống chợ; những chàng trai mang theo chiếc khèn để thổi khúc nhạc tâm tình cho người mình yêu thương. Người ta đến miếu Ông, miếu Bà để cầu nguyện tình duyên; trai gái đến chợ tình cùng nhau hát Then, hát Cọi giao duyên…
Những năm qua, để xây dựng Chợ tình Khâu Vai trở thành sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn, đồng thời gìn giữ văn hóa truyền thống các dân tộc, huyện Mèo Vạc đã tổ chức Lễ hội Chợ tình Khâu Vai quy mô cấp huyện với nhiều hoạt động trải nghiệm, tái hiện lại những nét văn hóa độc đáo trong đời sống người vùng cao như: Dệt vải lanh truyền thống, giã bánh dày, các trò chơi dân gian; Lễ dâng hương, cầu duyên miếu Ông, miếu Bà; Lễ cầu mưa của người Lô Lô; giao lưu văn hóa, văn nghệ dân gian truyền thống với nội dung trình diễn thổi khèn Mông, hát dân ca dân tộc Nùng, múa trống đồng, múa kéo nhị, điệu nhảy trên cây của dân tộc Lô Lô; múa nón, múa khăn, múa kiếm của dân tộc Giáy; hát đối giao duyên qua ống dây, đánh yến, ném pao, tung còn, bắn nỏ, thưởng thức các món ẩm thực đặc sắc…
Trước đây nhiều người lo ngại rằng việc tổ chức Lễ hội chợ tình Khâu Vai hàng năm quy mô cấp huyện, tỉnh với nhiều hoạt động trải nghiệm sẽ làm phai nhạt đi nét văn hóa truyền thống các dân tộc và giá trị nguyên sơ của chợ tình phong lưu. Nhưng thực tế, Lễ hội Chợ tình Khâu Vai hàng năm đã trở thành một “bảo tàng” sống sinh động, tái hiện lại các hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc trên Cao nguyên đá; đó cũng chính là một trong những giải pháp để gìn giữ, lan tỏa văn hóa tới cộng đồng.
Năm nay, để đảm bảo công tác phòng, chống dịch Covid – 19, Lễ hội Chợ tình Khâu Vai không được tổ chức quy mô cấp tỉnh như kế hoạch. Nhưng phiên chợ “phong lưu” vẫn sẽ còn mãi với thời gian, vẫn sẽ là một điểm đến hấp dẫn, gọi mời cho bất kỳ ai muốn được một lần khám phá, trải nghiệm không gian văn hóa cộng đồng. Hẹn một mùa Khâu Vai thương nhớ!
Biện Luân (BHG)
