Khi nhắc đến đặc sản của Đông Bắc, người ta thường nghĩ đến các món như thịt trâu gác bếp, măng, rau rừng,… Nhưng có lẽ không nhiều người biết đến một món ăn đặc sản rất đặc biệt của người Tày ở vùng Đông Bắc, đó là rêu đá.
Rêu đá là đặc sản có nhiều vùng Xuân Giang, Bằng Lang thuốc huyện Quang Bình, thường mọc bám vào các gờ đá ở nơi lòng suối, thường có nhiều nhất vào mùa xuân. Rêu được người dân ở đây phân chia thành 3 nhóm: “cui”, loại rêu mọc thành sợi như sợi tóc, màu hơi sẫm; “cay”, loại rêu có sợi mọc rời rạc màu xanh và “tau”, loại rêu mọc thành từng mảng ở các khu vực sông hoặc các khe suối, không bám chặt vào đá như các loại rêu kia, khi thu lượm người ta thường dùng thanh tre gạt rêu vào rổ.
Món ăn này hầu như không mang đến được địa phương khác tiêu thụ, bởi rêu đá chỉ có số lượng có hạn, bảo quản không được lâu, chỉ đủ dùng trong các gia đình trong vùng. Do đó, muốn được thưởng thức rêu đá chỉ có đến tận nơi mới có thể thưởng thưởng thức được.
Rêu đá chỉ bảo quản được 2 -3 ngày nếu để lâu rêu sẽ bị khô mất đi vị ngon. Theo chân những người dân tộc Tày đi thu lượm rêu, bạn sẽ thấy họ lần qua những khe suối, nơi có những đám rêu xanh mướt bám chặt tại các tảng đá, bà con dân tộc Tày chỉ cần dùng dao tách những sợi rêu sau đó dùng chày gỗ đập rêu, nhào rêu cho bung lớp cát bám vào.
Nguyễn cừ
