Những năm qua, việc xây dựng và phát triển các làng văn hóa du lịch cộng đồng là một trong những hướng đi quan trọng được Thành phố Hà Giang ưu tiên thực hiện để bảo tồn và phát huy những nét văn hóa độc đáo của địa phương, góp phần phát triển kinh tế và nâng cao cuộc sống của người dân nông thôn. Trong đó, Làng văn hóa du lịch cộng đồng Thôn Tha được coi là điểm nhấn của Thành phố Hà Giang đã làm tốt được các hoạt động du lịch gắn kết với dịch vụ và bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc.
Cách trung tâm Thành phố Hà Giang không xa, Thôn Tha có điều kiện rất thuận lợi để phát triển du lịch cộng đồng; 100% hộ dân trong thôn là người dân tộc Tày và bà con ở đây vẫn giữ được nét văn hoá đặc sắc của dân tộc mình, nổi bật là 100% nhà trong thôn đều là nhà sàn truyền thống; địa điểm của thôn đẹp, phù hợp cho du khách tham quan, ngắm cảnh. Sau 5 năm đi vào hoạt động, Làng Văn hoá du lịch cộng đồng Thôn Tha đã bắt đầu hình thành được những hoạt động mang tính liên kết chuỗi từ du lịch đến dịch vụ. Theo các hộ đang tham gia hoạt động du lịch của thôn cho biết: “Từ khi có hoạt động du lịch cho đến nay, lượng khách du lịch nước ngoài khi đến với Hà Giang đã thường xuyên ghé thăm, tìm hiểu và tham gia vào các hoạt động trải nghiệm cùng với người dân địa phương nhiều hơn”. Hàng năm đã có khoảng 1500 đến 2000 lượt khách đến tham quan, ăn nghỉ tại thôn. Con số đó còn quá nhỏ so với hàng vạn lượt du khách nước ngoài lên Hà Giang mỗi năm, song bước đầu cũng đã khẳng định được sự phát triển của Làng Văn hoá du lịch cộng động Thôn Tha khi tiếp cận với các hoạt động du lịch mới mẻ này. Khi du khách đến với Làng Văn hoá du lịch cộng đồng Thôn Tha sẽ được du ngoạn thăm thú cảnh quan và sống cùng với người dân để tìm hiểu phong tục, tập quán ở địa phương. Với lợi thế được thiên nhiên ban tặng nhiều danh lam thắng cảnh hùng vĩ, cùng với một kho tàng văn hoá phong phú của cộng đồng đang sinh sống, những nét văn hoá, phong tục tập quán, trang phục đặc trưng và nhiều lễ hội độc đáo để gắn kết du lịch với phát triển. Vì thế, phát triển loại hình du lịch cộng đồng ở Thôn Tha đã trở thành hướng đi quan trọng trong phát triển du lịch của Thành phố Hà Giang. Việc xây dựng làng du lịch cộng đồng đã đem lại sự đổi thay theo hướng tích cực đối với phát triển kinh tế, ý thức bảo tồn văn hoá, bảo vệ tài nguyên du lịch được hình thành và củng cố. Việc đẩy mạnh phát triển, nhân rộng các mô hình, ý tưởng du lịch cùng trách nhiệm của từng người dân đang được Thôn Tha nói riêng vàThành phố Hà Giang nói chung triển khai sẽ làm phong phú thêm các tour, tuyến gắn với thiên nhiên, gắn với cộng đồng, đồng thời khơi gợi ý thức bảo vệ môi trường trong nhân dân và du khách, tạo ra sự bền vững trong phát triển du lịch, mang lại lợi ích kinh tế – xã hội cho cộng đồng.
Nhưng người dân ở Thôn Tha vẫn chưa tập trung được nguồn nhân lực cho hoạt động du lịch, bởi cuộc sống của bà con vẫn dựa vào sản xuất nông nghiệp là chính, các sản phẩm dịch vụ phục vụ cho du lịch chưa phong phú. Do vậy khi du khách đến đây ngoài thưởng thức ẩm thực, đi dạo quanh thôn thì điều mà du khách còn thiếu đó là điểm tham quan chưa nhiều, sản phẩm lưu niệm để mua sắm chưa phong phú. Theo các hộ đang tham gia hoạt động du lịch của thôn cho biết “Muốn phát triển du lịch cộng đồng thì cộng đồng dân cư phải cùng làm du lịch. Đó là điểm mấu chốt để thôn Tha phát triển du lịch cộng đồng trong cả hiện tại và tương lai”. Tuy nhiên, để bà con tích cực tham gia làm du lịch thì chính quyền địa phương, các ngành chức năng cần mở thêm các lớp tập huấn cho bà con hiểu rõ mục đích, ý nghĩa về lợi ích lâu dài khi phát triển du lịch công đồng. Trong đó, đặc biệt quan tâm giúp bà con nâng cao ý thức, trách nhiệm của mình, cùng bảo tồn, giữ gìn nét văn hoá truyền thống, nâng cao văn hoá ứng xử và cách phục vụ du khách. Ngoài việc tập huấn thường xuyên cho người dân thì nhà nước cũng cần cử con em trong thôn đi học tại các trường đào tạo du lịch chuyên nghiệp. Cùng với đó cũng cần có chính sách cho bà con vay vốn ưu đãi để đầu tư về cơ sở vật chất, chỉnh trang nhà cửa, tu sửa công trình vệ sinh, đáp ứng được yêu cầu sinh hoạt của du khách. Nghiên cứu và có vốn đầu tư cho người dân phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng, khơi lại những nghề truyền thống giúp bà con có sản phẩm bày bán, thêm thu nhập và các hoạt động nghề truyền thống cũng là điểm đến cho du khách tham quan, tìm hiểu. Một khi người dân được hưởng lợi trực tiếp từ hoạt động du lịch thì chắc chắn bà con sẽ gìn giữ nét văn hoá, tích cực hơn với cộng đồng cùng làm du lịch. Ngoài ra, thôn Tha cũng rất cần sự quan tâm, giúp đỡ của ngành chức năng trong việc tạo mối liên kết giữa thôn với các đơn vị kinh doanh lữ hành trong và ngoài nước, để làng văn hóa du lịch cộng đồng được phát triển bền vững hơn./.
Tiến Quân (Trung tâm VHTT&DL TP.Hà Giang)
