Những hàng rào đá có một không hai ở Hà Giang
Hà Giang vùng đất địa đầu của tổ quốc,ẩn chứa rất nhiều nét độc đáo có trong con người và thiên nhiên nơi đây, đặc biệt là các khu vực địa chất. Nhiều du khách đã nhận định rằng những hàng rào đá của đồng bào dân tộc H’ mông ở khu vực cao nguyên đá đồng văn có thể đưa lên tầm nghệ thuật.
Những ngôi nhà nhỏ nhắn, xinh xinh nằm ngay dưới chân núi, tuy bên trong cấu trúc không quá cầu kỳ nhưng lại được bao bọc bởi những hàng rào xếp từ đá tỉ mỉ, kiên cố. Bất cứ ai khi nhìn ngắm khung cảnh này cũng cảm thấy yên bình một cách lạ lùng. Mọi sinh hoạt của một gia đình đều được gói gọn trong những bức tường rào như thế. Theo quan điểm cá nhân tôi, nó không chỉ được sử dụng với mục đích thông thường như chống kẻ trộm… mà thực ra, có lẽ đây là cách người dân thể hiện nét đẹp truyền thống của mình, vốn từ bao đời nay đã gắn liền với đá.
Vẻ đẹp của những nếp nhà toát lên sự mộc mạc và giản dị tuy nhiên, cho dù không có bất cứ một bản vẽ cầu kỳ nào, người H’mông nơi đây vẫn tạo cho mình một dấu ấn rất riêng, chính từ vẻ đẹp kiến trúc của những ngôi nhà. Những ngôi nhà gỗ từ 2 -3 gian, bốn vách được trát bằng đất nhà rơm rạ hay gạch nung, không quá kiên cố như nhà xây của người Kinh nhưng vẫn đủ che nắng che mưa và đặc biệt ấm cúng. Nhà của người Mông mái rất dốc, không hẳn như nhà Rông nhưng có lẽ phải có ý niệm tâm linh nào đó mới khiến họ thiết kế chúng như vậy.
Việc xây cất nhà phải được chuẩn bị thật kỹ càng, chọn ngày, chọn đất rồi đào móng. Ở đây, xung quanh toàn là đá, người ta chọn những viên đá với kích thước khoảng vài chục phân, xếp chồng lên nhau để tạo thành hệ thống tường rào. Ngôi nhà theo con người qua hàng bao nhiêu thế hệ, vì thế càng không thể làm ẩu, những viên đá phải được xếp xen kẽ thật ăn khớp, kích thước cũng phải tương thích với nhau sao cho trở thành một khối thống nhất, không cần vôi vữa cũng có thể đứng vững không dễ gì phá hủy.
Để hoàn thiện những bức tường rào như vậy, cả một gia đình phải làm việc miệt mài vài tháng trời đôi khi là cả một năm. Sinh sống trên mảnh đất khô cằn này đã khó, tự tin và tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo này lại càng khó hơn. Nếu có dịp tới thăm Hà Giang, bạn có thể dừng chân nghỉ lại dưới chân đèo Mã Pì Lèng hay bất cứ nới nào khác ở Đồng Văn để có dịp chiêm ngưỡng và trầm trồ khen ngợi những tác phẩm tuyệt đẹp nơi đây.